Prof. Dr. Haberal'ın Öncülüğünde Toplanan 2025 MESOT Kongresi'nin Ardından...
Türkiye'de organ nakli 50 yaşında. 3 Kasım 1975'te Mürüvet Çalışkan’dan alınan böbrek, oğlu Bahtiyar’a hayat verdi. Bir ilk gerçekleştirilmiş; Türk Tıp tarihinde altın bir sayfa açılmıştı. Bu sayfaya imzasını atan isim ise Profesör Doktor Mehmet Haberal'dı.
Yarım asırda Türkiye'yi, dünyada organ naklinin zirvesine taşıdı, Türk bayrağını gururla dalgalandırdı. Ve bir kez daha dünyayı Ankara'da buluşturdu. Kurucusu olduğu Ortadoğu Organ Nakli Derneği'nin 19. Uluslararası Kongresi, Bağlıca Kampüsündeki açılışla başladı. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu da katıldı. 5-6-7 Kasım tarihlerinde ise Patalya Termal Otel ev sahipliği yaptı kongreye. 41 ülkeden 575 bilim insanı katıldı. Haberal, katkı veren tüm meslektaşlarına teşekkür etti. Önemli mesajlar verdi.
Alanında öncü bilim insanları da organ naklindeki güncel durumu ve sorunları ele aldı. Bu, tıp dünyası adına önemli. Ülkemiz için önemli olansa; bayrağımız altında buluşan bilim insanlarının, Türkiye'de olmaktan duydukları, mutluluk. Teşekkürleri ise bunun mimarı; Prof. Dr. Haberal'a.
Türkiye'de organ naklinin 50. Yaşında, Dünyanın önde gelen bilim insanları, Prof. Dr. Mehmet Haberal öncülüğünde, Ay Yıldızlı Türk bayrağı altında, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün açtığı bilim yolunda Başkent Ankara'da buluştu.
Yarım asırdır süregelen gurur tablosuna bir yenisi daha eklendi. Prof. Dr. Mehmet Haberal tarafından 1987 yılında kurulan Ortadoğu Organ Nakli Derneği, kısa adıyla MESOT'un 19'uncu Uluslararası Kongresi'ne 41 ülkeden 575 bilim insanı katıldı.
Prof. Haberal, 3 Kasım'da önce Cumhuriyete kazandırdığı en büyük eseri Başkent Üniversitesi'nin aydın akademisyenleri, hekimleri ve öğrencilerle birlikte Ata'nın huzuruna çıktı. Sonrasında, organ naklini başlatmasında önünü açan hocası, yakın dostu Prof. Dr. İhsan Doğramacı'nın Bilkent'teki kabrini ziyaret etti.
O tarihi günde Mürüvet Çalışkan’dan alınan böbrek, oğlu Bahtiyar’a hayat vermişti. Prof. Haberal, Bahtiyar Çalışkan ile Mürüvet Çalışkan'ın kabrini ziyaret etti. Organ nakli sürecinde ekipte olan ve emeği geçen hocalarını, meslektaşlarını da unutmadı Prof. Haberal.
4 Kasım'da; Başkent Üniversitesi'nde "beyin ölümü ve kalp ölümü sonrasında organ bağışı ve nakli" konulu çalıştay düzenlendi.
Bilim insanları ülkelerindeki politikaları, uygulamaları ve zorlukları anlattı. Bağışların artırılmasına yönelik görüşlerini aktardı. Eski diyanet işleri başkanları Mehmet Nuri Yılmaz ve Tayyar Altıkulaç da çalıştayın özel konuklarıydı.
Ve açılış seremonisiyle, Kongre resmen başladı. Hacettepe’den Haberal’ın öğrencisi de olan, Sağlık Bakanı Prof. Kemal Memişoğlu da katıldı. İlk söz ev sahibi Prof. Dr. Haberal'a aitti. Ardından MESOT Başkanı Prof. Dr. Mohammad Ghnaimat ile
Dünya Ogan Nakli Derneği Başkanı Prof. Dr. John Fung konuşma yaptı.
Gınaymat, Haberal’a özel bir portre de hediye etti. Şeref konuğu Bakan Memişoğlu da bir zamanlar öğrencisi olduğu Prof. Haberal ile başlayan organ nakli sürecinin, yarım asırda geldiği noktaya dikkati çekti. Bilim insanlarına teşekkür etti, başarı diledi. Prof. Haberal, kongre özel plaketiyle teşekkür etti Bakan'a.
Kızılcahamam Patalya Termal Otel'de, her kıtadan yüzlerce bilim insanını buluşturan kongrenin ilk bilimsel oturumunda ise başkan Prof. Haberal'dı. Kürsüde Yunanistan'dan Prof. Dr. Andreas Tzakis, Avustralya'dan Jeremy Chapman, İngiltere'den Prof. Peter Friend ve Lübnan'dan Prof. Marwan Masri vardı. Rahatsızlığı nedeniyle kongreye katılamayan İran'dan Prof. Dr. Ali Malek Hosseini de gönderdiği mesaj ve tabloyla tebrik etti Prof. Dr. Haberal'ı.
Diğer oturumlarda ise; İspanya, Almanya, Birleşik Arap Emirlikleri , Umman, Katar, İran, Türkiye, ABD, Kuveyt, Kanada, İngiltere ve Hollanda'dan katılan bilim insanları organ bağışı, temini ve kullanımını ele aldı.
Prof. Dr. Mehmet Haberal öncülüğünde, organ ticaretini önlemek amacıyla, 2008 yılında çıkarılan İstanbul Deklerasyonu özel oturumu da yapıldı. Moderatörlüğünü Prof. Mehmet Haberal ile İsviçre Zürih Üniversitesi'nden Prof. Thomas Müller'in yaptığı kritik toplantıda bilim insanları, "organ ticaretini önlemek, organ yetersizliğine çözüm bulmak için neler yapılabilir?" sorusuna yanıt aradı.
2. gün; "MESOT ülkelerinde organ naklinde etik" konulu panelle başladı. Bilimsel oturumlarda; Mısır, Tunus, Türkiye, İran, Bangladeş, ABD, Kuveyt, Suudi Arabistan, Lübnan, Suriye, Rusya ve Özbekistan'dan katılan bilim insanları ülkelerindeki gelişmeleri, uygulamaları ve tecrübelerini aktardı.
İspanya ve İtalya'dan katılan bilim insanları da ayrı bir salonda, dolaşım sistemi ölümünden sonra bağış uygulamaları ve prosedürlerini konu alan workshop düzenledi.
Prof. Dr. Mehmet Haberal, MESOT yönetim kurulunu da topladı. Oylamalar, atamalar yapıldı, 2027 kongresinin adresi Umman olarak belirlendi. Prof. Haberal, iletişimin önemini vurguladı, her yıl mini mesot toplantısı düzenlenmesi kararlaştırıldı. Alınan kararlar, MESOT Genel Kurulunda duyuruldu.
Prof. Dr. Mehmet Haberal, yeni yönetimi tebrik etti, başarı diledi. Tüm MESOT ülkelerine desteğini yineledi. Dernek üyeleri de "mentorumuz" dedikleri Prof. Dr. Haberal'a, dünyayı buluşturan liderliği, vizyonerliği ve desteği için teşekkür etti.
Son günkü oturumlarda ise; Yunanistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, ABD, Arjantin, Pakistan, İsveç, İran, Irak, Umman, Kuveyt, Tunus ve Cezayir'den katılan bilim insanları kürsüdeydi. "Canlı ve kadavra donörden organ bağışında özendirme gerçeklikleri" konulu workshop'ta da MESOT bölgesindeki organ nakli faaliyetleri ve gelişmeler ele alındı.
Prof. Dr. Haberal, organ ticaretinin engellenmesi gerektiğini vurguladı. Ölüden bağışların yetersizliğine dikkati çekti. Prof. Dr. Mehmet Haberal, kapanış seremonisinde bir kez daha meslektaşlarına seslendi. Devir teslim töreni de gerçekleşti.
Prof. Dr. Mohammed Ghanaimat 2 yıldır yürüttüğü MESOT başkanlık görevini Prof. Dr. Ali Al Obaidli'a devretti. TTS Başkanı Prof. Dr. John Fung da Haberal'a teşekkür etti.
Prof. Dr. Ghanaimat, yeni başkan Prof. Dr. Al Obaidli ve seçilmiş başkan Prof. Mohammed Salah Eldin Zaki de geniş katılımlı bu kongrenin öncülüğü ve desteği için Haberal'a teşekkür etti.
MESOT Kongresi, aile fotoğrafı ile sona erdi. Kongre, sosyal yönden de zengindi. Orkestra Başkent Akademi de, Orhun Orhon şefliğinde özel bir konser verdi konuklara. Gala yemeğinde, Başkent Üniversitesi Halk oyunları ekibi sahne aldı.
Ve içeri giren tulumla Haberal sahneye davet edildi. Horon oynadı. Meslektaşları ilgiyle, heyecanla izledi Haberal'ı. Meslektaşları hayran kaldıkları Prof. Haberal'ı tebrik etti. Hep birlikte kongre pastası kestiler. Özetle; Türkiye'de organ naklinin 50. yılını taçlandıran, 3 gün süren kongre, alanında öncü bilim insanlarını buluşturarak, dünya tıbbına katkı sağladı. Bölgede ses getirdi.
Bilim insanları, Prof. Haberal'a teşekkürle, minnetle ayrıldı Türkiye'den.
